Drewniany parterowy dom w stylu rosyjskiej architektury postawiony jest na betonowej podmurówce. Posiada czteroosiowe elewacje, ganek oraz okna w ozdobnie wycinanych obramieniach.
Powstał w czasach, kiedy w Leśnej Podlaskiej funkcjonował ważny ośrodek prawosławia, po likwidacji tutejszego klasztoru Paulinów po upadku Powstania Styczniowego.
Nazwa domu Ksenia, wzięła się prawdopodobnie od osoby Jewgieni Jefimowskiej – księżnej rosyjskiej, która po wyświęceniu na mniszkę w 1889 roku przyjęła imię zakonne Katarzyna. Mniszka była twórczynią kobiecego czynnego monasteru Narodzenia Matki Bożej w Leśnej i przez 20 lat była jego przełożoną oraz prawdopodobnie zamieszkiwała właśnie ten dom. W tym czasie kierowany przez nią klasztor był jednym z największych klasztorów żeńskich w Rosji, znaczącym centrum pielgrzymkowym, lokalnym ośrodkiem gospodarczym i oświatowym.
Działało tu carskie seminarium nauczycielskie, szkoły rolnicze, szkoła gramoty (rosyjska szkoła elementarna), szpital i ambulatorium. Zbudowano budynki szkolne, internat, rozbudowano klasztor i przebudowano dawny kościół na cerkiew prawosławną. Tak szeroka działalność władz klasztoru miała zachęcać miejscowych (zwłaszcza unitów) do przejścia na prawosławie i sprzyjać rusyfikacji regionu.
Po wyprowadzeniu się z Leśnej mniszek, od 1915 roku drewniany dom pełnił funkcję mieszkalną dla nauczycieli tutejszego seminarium, następnie Liceum Pedagogicznego i Zespołu Szkół Rolniczych. Obecnie od wielu lat obiekt nie był użytkowany. Szkoła dzięki otrzymanej dotacji chce nie tylko go wyremontować, ale także stworzyć w nim izbę tradycji – mini muzeum. Wystawa w placówce ma przybliżać historię szkolnictwa w Leśnej Podlaskiej, ale także promować historię wielokulturowości miejscowości i regionu.
Prace remontowe prowadzone przez firmę Budexpol mają zakończyć się do końca 2022 roku.
Zdjęcia: J. Sowa
Zdj. arch. : wikiwand.com
Źródło: Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Leśnej Podlaskiej / wikiwand.com
