Na początek wyświetlono dwa filmy pochodzące z Lubelskiego Festiwalu Filmowego. Pierwszy pt. ,,Żelazne numery” (reż. Mariusz Lachowski) to obserwacja szkolenia sanitariuszy-ochotników przygotowujących się do służby podczas konfliktu we wschodniej Ukrainie. Symboliczny obraz rzeczywistości z jaką przyszło zmierzyć się obywatelom Ukrainy w wyniku wojny w Donbasie. Drugi obraz ,,Jeszcze nie umarłem” (reż. Joanna Rakotariosoa) pokazał sytuację młodych Ukraińców spędzających ostatnią wspólną noc, dzieląc się marzeniami o przyszłość. Jeden z nich musi podjąć ważną decyzję przed wschodem słońca: zgłosić się do wojskowej komendy uzupełnień czy uciekać z kraju?
Po zakończeniu projekcji głos zabrała Nadia Gergało – adiunkt w Centrum Europy Wschodniej UMCS, która posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie polsko-ukraińskiej współpracy akademickiej i naukowej w ramach Europejskiego Kolegium Polskich i Ukraińskich Uniwersytetów (2001-2011). Zajmuje się na co dzień problematyką Europy Wschodniej. W kręgu jej zainteresowań badawczych jest m.in.: bezpieczeństwo kulturowe Ukrainy, dyskurs tożsamościowy Ukrainy, rosyjsko-ukraińska wojna informacyjno-psychologiczna, stosunki polsko-ukraińskie, oraz językowe środki dezinformacji i propagandy. Na spotkaniu w Terespolu przedstawiła publiczności prelekcję z prezentacją multimedialną pt. „Ukraina. O co chodzi Rosji?” – o genezie historycznej agresji militarnej Rosji na Ukrainę. Wyjaśniła uczestnikom spotkania dlaczego na przestrzeni ostatnich 300 lat Rosja chce zrealizować plan stworzenia sztucznego tworu – Wielkorusi (Rosja, Ukraina i Białoruś).
Kolejnym prelegentem był Mateusz Nowak – animator kultury, instruktor recytacji monodramista. Związany jest z Polsko–Ukraińskimi Spotkaniami Mistrzów Słowa. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi i Odznaką Honorową Zasłużony dla Kultury Polskiej. Zaprezentował w przekładzie na język polski, teksty takich autorek jak: Natałka Biłocerkiweć, Iryna Ciłyk, Ołena Husejnowej, Lubow Jakymczuk, Hałyna Kruk, Ołesia Mamczycz, Kateryna Michalicyna, Hałyna Tkaczuk i Oksana Zabużko. Teksty pochodzą z antologii: „Cząstki pomarańczy” w tłum. Anety Kamińskiej, „Wiersze zawsze są wolne” – tłum. Bohdan Zadura oraz „Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy” w tłum. Anety Kamińskiej.
Elementy ukraińskiej kultury ludowej: malowanie pisanek, biały śpiew oraz taniec obrzędowy zaprezentowała uczestnikom spotkania Olena Gaidamaka – artystka, malarka, brała udział w ponad 30 wystawach zbiorowych w Polsce, na Ukrainie oraz w innych krajach. Jej prace zostały wyróżnione na Międzynarodowym Triennale Grafiki w Krakowie (2009), a za grafikę „Kształty uczuć. Eros” artystka otrzymała Nagrodę Prezydenta Lublina i zyskała II miejsce na I Międzynarodowym Biennale „Wschodni Salon Sztuki” w Lublinie. Od roku 2012 jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków.
Przedostatnim punktem programu był występ białoruskiego duetu muzycznego z Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego w Terespolu w składzie Daniel Zubik i Artsiom Haurylau, który zaprezentował piosenki w języku białoruskim (,,Graj” Lyapis Trubietskoy), rosyjskim (,,Hacziu Pieremien” Kino), ukraińskim (,,Obejmi” Ocean Elzy) oraz polskim (,,Urke” Wilki). Zespołowi towarzyszyła Helena i Andrej Antsipienka. Andriej poprowadził koncert i wyrecytował wiersz ukraińskiego wieszcza narodowego – Tarasa Szewczenki pt. ,,Zapovit”.
Na koniec, jako gwiazda wieczoru, wystąpił zespół LITEVKA Quartet, którego liderem jest utalentowany bialski wokalista Adrian Litewka. Zespół wykonał klasyczne przeboje polskiej muzyki z repertuaru Z. Wodeckiego i M. Grechuty a także własną kompozycję pt. ,,Podróż do gwiazd”.
Nie mogło obyć się także bez przyjemnych akcentów. W trakcie trwania imprezy burmistrz Jacek Danieluk, przewodniczący Rady Miasta Jarosław Tarasiuk oraz radny Krzysztof Prokopiuk poczęstowali publiczność tortem, składając kobietom najserdeczniejsze życzenia.
Podczas spotkania zebrano pełny kosz środków higienicznych i medycznych, które zostaną przekazane kobietom z Ukrainy.
Tekst: Łukasz Pogorzelski, MOK w Terespolu
Korekta: J. Sowa
Zdjęcia: Radio Biper
