Nerki – pracują nieprzerwanie
Nerki są jednym z narządów układu moczowego . Pełnią funkcję wydalniczą, regulacyjną i endokrynną. Ich głównym zadaniem jest pozbywanie się zbędnych produktów i zamienianie ich w mocz . Choć wielkością przypominają pięści dorosłego człowieka , przepływa przez nie ok. 8 litrów krwi, średnio od 20 do 25 razy dziennie. Skład krwi zmienia się pod wpływem tego co jemy lub pijemy. W naszym krwiobiegu pojawiają się nie tylko potrzebne składniki odżywcze, ale również substancje zbędne, dlatego nerki muszą pracować cały czas. Pęcherz pozbywa się tych substancji w moczu, oczyszczając organizm z toksyn.
Zagrożenie rośnie po cichu
W 2018 r. w województwie lubelskim odnotowano 2919 zgony na nowotwory złośliwe . 4,2% zachorowań w regionie to przypadki raka nerki u mężczyzn, 2,7% u kobiet . Najczęściej występującą postacią raka nerki jest rak nerkowokomórkowy (RCC) – stanowi aż 90% wszystkich przypadków zachorowań na raka nerki oraz 2-3% wszystkich nowotworów złośliwych u osób dorosłych . Blisko jedna trzecia przypadków raka nerkowokomórkowego wykrywana jest zbyt późno, często gdy nowotwór daje już przerzuty . Brak symptomów może utrzymywać się do późnych etapów choroby. Objawy takie jak wyczuwalny guz w okolicy nerki, ból w okolicy guza oraz krwiomocz (czyli obecność krwi w moczu), zdarzają się stosunkowo rzadko (zaledwie u ok. 10% pacjentów) i niestety oznaczają zwykle zaawansowaną chorobę .
– Wciąż jednym z najpoważniejszych wyzwań w raku nerki jest zbyt późna diagnostyka. Około połowa przypadków jest wykrywana przypadkiem, kiedy pacjenci zgłaszają się z objawami, które początkowo nie wskazują na raka nerkowokomórkowego jak np. – ból pleców, rozstrój żołądka. Kampanią edukacyjną Nerki do kontroli! Wiedza to życie chcemy zachęcić do zgłaszania się na badania kontrolne, które pozwalają wychwycić nieprawidłowości jak najwcześniej. Blisko 25-30% chorych ma objawowe przerzuty w chwili rozpoznania, dlatego trzeba działać szybko – mówi dr hab. n. med. Jakub Żołnierek, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Białej Podlaskiej.
Z danych o stanie polskiej onkologii, wynika, że podczas epidemii odwołane zostało co trzecie umówione badanie lub planowana terapia . W 2020 roku o blisko 30% spadła liczba wydawanych kart Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego (DiLO) . Spadek liczby wystawionych kart DiLO odzwierciedla nie tylko ograniczenie w działalności ośrodków prowadzących diagnostykę i leczenie onkologiczne, ale i całego systemu. Tymczasem według przewidywań KRN, liczba chorych na raka nerki w Polsce w latach 2018-2020 wzrosła o ok. 11 tysięcy osób .
– O raku nerkowokomórkowym mówi się ciągle zbyt mało. Postawienie diagnozy oraz wdrożenia leczenia utrudnia fakt, że chorobie nie towarzyszą charakterystyczne objawy, które mogłyby budzić czujność. Dodatkowo jesteśmy w trakcie pandemii wirusa SARS–CoV-2, który spowodował, że pacjenci nie przychodzą do lekarzy, a tutaj nie ma na co czekać! Świadomość istnienia choroby, tego jak ważne są badania profilaktyczne, że raka nerki można skutecznie leczyć – jest nam bardziej potrzebna niż kiedykolwiek – mówi dr n. med. Maciej Kisiel, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Białej Podlaskiej.
Kluczem wczesne wykrycie
Zwiększenie aktywności fizycznej, rzucenie palenia papierosów oraz redukcja nadwagi są podstawowymi czynnikami prewencyjnymi zmniejszającymi ryzyko zachorowania na raka nerkowokomórkowego . Do czynników zwiększających częstość zachorowania należą: palenie papierosów, otyłość (szczególnie u kobiet), nadciśnienie tętnicze, stosowanie dużej ilości popularnych leków przeciwbólowych oraz długotrwała zawodowa ekspozycja na takie substancje, jak: rozpuszczalniki trójchloroetylenowe, barwniki, garbniki do skóry, azbest czy przetwórstwo ropy naftowej. W grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na raka nerkowokomórkowego są także pacjenci zmagający się z przewlekłymi zaawansowanymi chorobami nerek (np. wielotorbielowatość nerek), prowadzącymi do ich niewydolności i osoby wymagające dializoterapii.
– Dotychczas nie znamy szczegółowych przyczyn rozwoju raka nerki. Wiemy natomiast, że zmiana stylu życia i nawyków może znacznie obniżyć ryzyko zachorowania. Poza rzuceniem palenia papierosów oraz zwiększeniem aktywności fizycznej, powinniśmy także zwracać uwagę na niepokojące sygnały. Nie zwlekajmy ze zgłoszeniem się na wizytę u lekarza rodzinnego, specjalisty urologa lub onkologa. Rozmowa z lekarzem, rozpoznanie, zaplanowanie leczenia może uratować nam życie! – dodaje dr hab. n. med. Jakub Żołnierek.
Rozpoznanie nowotworu nerki ustala się najczęściej na podstawie wywiadu, badania fizykalnego, badań laboratoryjnych oraz obrazowych . Wstępne podejrzenie guza nerki stawiane jest zazwyczaj na podstawie badania ultrasonograficznego (USG) jamy brzusznej, które wykonane przez doświadczonego lekarza może wskazać na wielkość i zaawansowanie choroby nowotworowej. Kolejnym krokiem diagnostycznym potwierdzającym rozpoznanie nowotworu jest tomografia komputerowa (TK) z podaniem kontrastu dożylnego. U części chorych korzystne może być wykonanie badania rezonansem magnetycznym (MR)
Zadbaj o siebie – skontroluj nerki!
– Pamiętajmy, że nasze nerki każdego dnia wykonują ogromną pracę i zasługują na naszą troskę, dlatego zgłośmy je „do kontroli”. Zbliża się lato, przed nami ciepłe dni i najprawdopodobniej sukcesywne znoszenie obostrzeń wynikających z pandemii COVID-19. Wykorzystajmy ten czas na badania profilaktyczne. Nasz lekarz rodzinny w ramach świadczeń NFZ może zlecić wykonanie podstawowych badań krwi i moczu oraz USG, a w przypadku podejrzenia wystawi kartę DILO, dzięki której szybko rozpoczniemy pogłębioną diagnostykę i ewentualne leczenie – apeluje Aleksandra Rudnicka, rzecznik prasowy Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych.
O kampanii Nerki do kontroli! Wiedza to życie
Nerki do kontroli! Wiedza to życie to kampania edukacyjna nt. raka nerki. Celem inicjatywy jest zwiększanie świadomości nt. raka nerkowokomórkowego, stanowiącego ponad 90% wszystkich zachorowań na raka nerki , upowszechnianie wiedzy nt. objawów choroby oraz zwrócenie uwagi na rolę badań umożliwiających wykrycie choroby we wczesnym etapie. Inicjatorem akcji jest Ipsen Poland Sp. z o.o. Partnerem społecznym inicjatywy jest Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych.
W 2018 r. w województwie lubelskim odnotowano 2919 zgony na nowotwory złośliwe. 4,2% zachorowań w regionie to przypadki raka nerki u mężczyzn, 2,7% u kobiet.
– Wciąż jednym z najpoważniejszych wyzwań w raku nerki jest zbyt późna diagnostyka. Około połowa przypadków jest wykrywana przypadkiem, kiedy pacjenci zgłaszają się z objawami, które początkowo nie wskazują na raka nerkowokomórkowego jak np. – ból pleców, rozstrój żołądka. Kampanią edukacyjną Nerki do kontroli! Wiedza to życie chcemy zachęcić do zgłaszania się na badania kontrolne, które pozwalają wychwycić nieprawidłowości jak najwcześniej – mówi dr hab. n. med. Jakub Żołnierek, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Białej Podlaskiej.
– O raku nerkowokomórkowym mówi się ciągle zbyt mało. Postawienie diagnozy oraz wdrożenie leczenia utrudnia fakt, że chorobie nie towarzyszą charakterystyczne objawy, które mogłyby budzić czujność. Dodatkowo jesteśmy w trakcie pandemii wirusa SARS–CoV-2, który spowodował, że pacjenci nie przychodzą do lekarzy, a tutaj nie ma na co czekać! Świadomość istnienia choroby, tego jak ważne są badania profilaktyczne, że raka nerki można skutecznie leczyć – jest nam bardziej potrzebna niż kiedykolwiek – mówi dr n. med. Maciej Kisiel, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Białej Podlaskiej.
materiał: BrandLab PR Sp. z o.o. sp. k.
tekst i zdjęcia: Anna Ciecierska Account Manager
opracowanie: Gwalbert Krzewicki
