Wypełniając zobowiązanie do regularnego składania sprawozdań z postępu prac w dziedzinie bezpieczeństwa, Komisja przedstawia takie sprawozdanie – pierwsze od czasu zaprezentowania w lipcu br. nowej strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa na lata 2020–2025.
Podkreślono w nim działania podjęte na szczeblu UE w ramach czterech głównych priorytetów:
- środowisko bezpieczeństwa, które wytrzyma próbę czasu;
- zajmowanie się ewoluującymi zagrożeniami;
- ochrona Europejczyków przed terroryzmem i przestępczością zorganizowaną oraz
- silny europejski ekosystem bezpieczeństwa.
W sprawozdaniu uwzględniono szerzej zakrojone raportowanie dotyczące polityki bezpieczeństwa, na przykład w odniesieniu do rozwijania umiejętności i zwiększania świadomości lub edukacji, zgodnie z podejściem obejmującym całe społeczeństwo, zawartym w nowej strategii. Głównym tematem sprawozdania jest wdrażanie uzgodnionych decyzji, co wymaga ciągłych wysiłków politycznych i operacyjnych ze strony instytucji UE i władz krajowych.
Wiceprzewodniczący do spraw promowania naszego europejskiego stylu życia Margaritis Schinas oświadczył: – Na szczeblu UE dysponujemy solidnym zbiorem zasad bezpieczeństwa, zbudowanym przez ponad dwa dziesięciolecia. Ale zasady te nie przyniosą nikomu żadnych korzyści, jeśli nie zostaną skutecznie i konsekwentnie wdrożone w praktyce. Dlatego też Komisja zobowiązała się do nieustannego kładzenia nacisku na wdrażanie. Wzywamy dziś państwa członkowskie do zintensyfikowania działań w celu zagwarantowania, aby w stosowaniu najważniejszych instrumentów w dziedzinie bezpieczeństwa – takich jak przepisy UE dotyczące zwalczania terroryzmu, broni palnej oraz przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu – nie było luk ani opóźnień. Jesteśmy wspólnie odpowiedzialni za zapewnienie bezpieczeństwa obywateli UE i wszyscy musimy się do tego przyczynić.
Komisarz do spraw wewnętrznych Ylva Johansson dodała: – Centralnym elementem strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa jest bezpieczeństwo wewnętrzne. W nadchodzących tygodniach zajmę się stwierdzonymi potrzebami. Obejmują one poprawę reakcji UE na treści o charakterze terrorystycznym w internecie, współpracę systemów informatycznych oraz identyfikację, zgłaszanie i usuwanie internetowych materiałów związanych z niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych.
Główne postępy i konieczne działania
Sprawozdanie obejmuje okres od października 2019 r. do grudnia 2020 r. i zawiera szczegółowe informacje na temat znacznych postępów poczynionych w zakresie priorytetowych inicjatyw ustawodawczych i innych inicjatyw w ramach czterech priorytetów strategicznych; ponadto wskazuje obszary, w których konieczna jest poprawa.
- Środowisko bezpieczeństwa, które wytrzyma próbę czasu: w tym roku Komisja podjęła działania strategiczne i techniczne w celu zapewnienia cyberbezpieczeństwa w odniesieniu do sieci 5G oraz zwalczania transgranicznych zagrożeń dla zdrowia. Nadal istnieje jednak potrzeba dalszego wzmocnienia ochrony i odporności zarówno fizycznej, jak i cyfrowej infrastruktury krytycznej w kontekście szeregu zagrożeń: klęsk żywiołowych, katastrof spowodowanych przez człowieka czy też ataków terrorystycznych. Komisja przedstawi wkrótce odpowiednie wnioski. Prowadzone są również działania mające na celu zaspokojenie szczególnych potrzeb w zakresie bezpieczeństwa ze względu na niewłaściwe wykorzystywanie powstających technologii, takich jak drony. W sprawozdaniu zwrócono ponadto uwagę na pierwsze w historii sankcje nałożone w następstwie cyberataków.
- Działanie w obliczu zmieniających się zagrożeń: Komisja podjęła działania w celu wyeliminowania zmieniających się zagrożeń, zwalczania niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych, ataków hybrydowych i dezinformacji, zapewnienia państwom członkowskim odpowiednich narzędzi do zwalczania i ścigania przestępczości, przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych. Komisja wzywa państwa członkowskie do pełnego wdrożenia zarówno dyrektywy w sprawie ataków na systemy informatyczne, jak i dyrektywy w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych. W lipcu Komisja przyjęła strategię UE na rzecz skuteczniejszej walki z niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych, a następnie zaproponowała przepisy przejściowe umożliwiające kontynuowanie dobrowolnych działań w zakresie wykrywania w ramach usług komunikacji online w okresie po dniu 21 grudnia 2020 r. (gdy dostawcy tych usług zostaną objęci zakresem dyrektywy o e-prywatności). Komisja pracuje nad rozwiązaniem długoterminowym, które ma zostać przedstawione w 2021 r.
- Ochrona Europejczyków przed terroryzmem i przestępczością zorganizowaną: Komisja przyjmuje dzisiaj nową agendę antyterrorystyczną dla UE, aby wzmocnić unijne ramy w zakresie przewidywania zagrożeń i ryzyka, zwalczania radykalizacji postaw i brutalnego ekstremizmu oraz ochrony ludzi i infrastruktury, zwłaszcza przestrzeni publicznej. Dzisiaj przyjęty zostaje również wniosek w sprawie zmiany uprawnień Europolu – unijnej agencji współpracy policyjnej. Ma to służyć wzmocnieniu działalności Europolu na rzecz zwalczania przestępczości zorganizowanej i terroryzmu.
- Silny europejski ekosystem bezpieczeństwa opiera się na ścisłej współpracy i wymianie informacji oraz na dobrze kontrolowanych granicach zewnętrznych. Aby to osiągnąć, należy skoncentrować się przede wszystkim na wdrażaniu uzgodnionych reform, a zwłaszcza na zapewnieniu interoperacyjności baz danych na potrzeby zarządzania migracjami, kontroli granic i bezpieczeństwa.
W sprawozdaniu podkreślono również pilną potrzebę zakończenia negocjacji między Parlamentem Europejskim a Radą dotyczących proponowanego rozporządzenia w sprawie treści o charakterze terrorystycznym w internecie oraz prac Forum UE ds. Internetu będącego istotną platformą skupiającą państwa członkowskie i przemysł w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się treści o charakterze terrorystycznym w internecie i przeciwdziałania radykalizacji postaw.
Kontekst
W dniu 24 lipca 2020 r. Komisja przyjęła strategię UE w zakresie unii bezpieczeństwa na lata 2020–2025, w której przedstawiła szereg inicjatyw mających stworzyć multidyscyplinarne, skoordynowane i zintegrowane podejście do bezpieczeństwa przy jednoczesnym pełnym poszanowaniu praw podstawowych.
W strategii określono strategiczne i wzajemnie powiązane obszary priorytetowe w zakresie bezpieczeństwa, którymi należy się zająć na szczeblu unijnym w latach 2020–2025. Strategia opiera się na postępach osiągniętych wcześniej w ramach Europejskiej agendy bezpieczeństwa na lata 2015–2020 oraz zawiera nowe elementy, dzięki czemu polityka bezpieczeństwa UE odzwierciedla nowe wyzwania.
