Pan Jan szczególnie polubił utrwalać w drewnie postać cierpiącego na krzyżu Chrystusa. Wyrzeźbił ponad 100 wizerunków. Niektóre z nich podarował prywatnym kolekcjonerom i kościołom. Jeden, został wręczony Papieżowi Janowi Pawłowi II podczas wizyty Siedlcach.
Jego życiem i osobowością interesowały się media. Powstawały o nim filmy, audycje, udzielił niezliczonych wywiadów. Był jednocześnie człowiekiem skromnym, pogodnym i szczerym. Każdego przyjmował gościnnie i ciepło, czego i ja mogłem tego doznać, kiedy Go odwiedziłem w czerwcu 2013 roku podczas pleneru fotograficznego „Podlaski Przełom Bugu”.
Powstały wówczas fotografie, ukazujące życie Pana Jana i jego rzeźbiarską twórczość. Jedną z nich oprawiłem i podarowałem, z której bardzo się ucieszył. W zamian, co mnie zakłopotało, ofiarował w ramach wdzięczności jedną ze swoich rzeźb. Z ciężkim sercem przyjąłem, bo wiem ile trudu włożył Pan Jan by ją wykonać. Mam ją do dzisiaj i mile wspominam tę sympatyczną sytuację.
Po wielu latach, ku mojej radości, jedna z fotografii wykonanych w 2013 roku, w ramach współpracy, trafiła na okładkę książki „Oporni” autorstwa Bożeny Józefów – Czerwińskiej, nakładem Wydawnictwa Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora w Pułtusku. Książka wymaga oddzielnego omówienia* ale tu w tym miejscu, chciałbym wspomnieć znaczenie osoby Jana Buczyło w powstawaniu tej publikacji. Była ona bardzo ważna, by nie powiedzieć przełomowa, jak twierdzi pisarka. Autorka pisze tak w swojej książce o spotkaniu z Panem Janem Buczyło: „(…) jednakże relacje Jana spowodowały, że z czasem zdecydowałam się na napisanie tej książki, która z przyczyn objętościowych musiałam podzielić na dwa tomy”.
Przy okazji wspomnę, że jest mi nie tylko miło, ale wręcz jestem dumny, że zostałem zaproszony, dzięki fotografiom Pana Jana, do zilustrowania okładki książki Bożeny Józefów – Czerwińskiej. Po jej przeczytaniu, czuję że fotografie, które swego czasu wykonałem w jego domu, nabrały dla mnie szczególnej wagi i głębszego znaczenia. Dokumentują sylwetkę człowieka o wspaniałym życiorysie, oddanemu bliskim, wiernemu Polskiej tradycji i kulturze, pracującego na rzecz nadbużańskiej wspólnoty.
*Książka Bożeny Józefów – Czerwińskiej, przybliża m.in. postać Jana Buczyły i jego życie, wspomina konteksty nadbużańskich wydarzeń historycznych, opisuje losy jej mieszkańców na pograniczu polsko – białoruskiej. Dużo miejsca poświęca zagadnieniom wielokulturowości pogranicza, wierzeń i związanych z nimi miejsc kultu. Książka w mojej ocenie, jest perełką wśród wydawnictw o naszym regionie, oparta na faktach a w szczególności, jak pisze autorka, na mikrohistoriach mieszkańców nadbużańskich ziem po obu stronach Bugu.
„OPORNI” Bożena Józefów – Czerwińska
Wydawnictwo:
Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora w
Pułtusku
Rok wydania: 2019.
tekst: Jarek Domański
opracowanie: Gwalbert Krzewicki
